“در زمان قیام علیه عثمان‌بن عفان و کشته شدن وی به دست انقلابیون و انتخاب امام علی‌بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) به خلافت اسلامی، تمامی همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) برای انجام عمره و سپس حج تمتع به مکۀ معظمه رفته، مدتی در آن جا سکنا گزیدند و از این طریق، خود را از اوضاع نابسامان مدینۀ منوره، پایتخت خلافت اسلامی دور نمودند تا شأنیت و حرمت خود را به عنوان همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) حفظ نمایند، اما آنان در مکۀ معظمه با مخالفان امیر مؤمنان (علیه‌السلام) روبه‌رو شدند که روز به روز بر کثرت و شدت خویش افزوده، با سوء استفاده از قداست و حرمت خانۀ خدا و مسجدالحرام، گروه ناکثان را به وجود آوردند و از همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) برای مقاصد و اهداف شوم خویش دعوت به عمل آوردند.


عایشه پیشاپیش همه، با این گروه فتنه‌جو هم‌رأی و همراه بود. ولی سایر همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) اعتنایی به آنان نمی‌نمودند و به کارهای عبادی و شخصی خویش می‌پرداختند.

سران ناکثین، عایشه را وادار کردند تا سایر همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) را با خود همراه و همگام نماید و عایشه نیز با تک‌تک آنان گفت‌وگو کرد و آن‌ها را به یاری و همراهی خویش فراخواند.

اما همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) دوراندیش‌تر و متدین‌تر از آن بودند که در اغوائات ناکثین غوطه‌ور و مانند عایشه گرفتار این فتنۀ بزرگ شوند. بدین جهت همۀ آنان پاسخ منفی داده، از همراهی با عایشه خودداری نمودند، غیر از حفصه، دختر عمر، که قصد همراهی با ناکثان را داشت که از سوی برادرش عبدالله‌بن عمر منع شد(1)، سایر همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) یا سکوت نموده، بی‌طرفی اختیار کردند و یا مانند ام‌سلمه و میمونه، از خلافت امیر مؤمنان (علیه‌السلام) حمایت کردند و در برابر مخالفان آن حضرت و گروه نابکار ناکثان موضع گرفتند.


در برخی از منابع روایی و تاریخی آمده است:

«همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) در تصمیم بر بازگشت به مدینه، با عایشه همراه بودند. لیکن چون نظر او بر رفتن به سوی بصره تغییر کرد، همسران رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) وی را ترک کرده [و با او همراه نشدند، مگر] حفصه که تصمیم گرفت با آنان [گروه ناکثان و عایشه] همراه شود و به سوی بصره رود، ولی برادرش عبدالله او را از این کار منع کرد.»(2)“




[نقش همسران رسول خدا(صلی‌الله علیه و آله) در حکومت امیر مؤمنان(علیه‌السلام)، سیدتقی واردی، انتشارات بوستان کتاب، صص154-156]




پی‌نوشت‌ها:

1- النص و الاجتهاد، سیدعبدالحسین شرف‌الدین موسوی، انتشارات ابومجتبی، ص432

2- بحارالانوار، علامه مجلسی، دارالرضاء، بیروت، ج32، ص145

 



در این باره:

دربارۀ عایشه بنت ابی‌بکر (۵)، (۴)، (۳)، (۲)، (۱)


 (۵)